سقوط مستر بینِ انگلیسی/ رمزگشایی از ۳ دلیل اصلی استعفای بوریس جانسون

به گزارش پایگاه خبری «حامیان ولایت» ، به نقل از جهان؛  بوریس جانسون" نخست وزیر بریتانیا به تازگی و پس از استعفای بیش از 50 نفر از وزرا و معاونین وزرای دولتِ خود، مجبور به استعفا شد. وی این اقدامِ هماهنگ(استعفای گسترده اعضای دولتش) را به مثابه پیامی مستقیم از سوی حزب محافظه کار بریتانیا به خود ارزیابی کرد که در قالب آن این حزب سعی داشته به جانسون بفهماند که به دنبال رهبری جدید و خانه‌تکانی در چهارچوب های حزبی اش است.

استعفای بوریس جانسون در شرایطی صورت گرفت که پیشتر وی با رسوایی های قابل توجه مالی و سیاسی و البته عدم اتخاذ صداقت در مواجهه با مردم بریتانیا، مواجه و متهم شده بود. کمک های مالی قابل توجه افراد ثروتمند به دولت جانسون و البته ارائه گزارش های مختلف از فساد وی و دولتش و همچنین برملا شدن چند باره دروغ های دولت وی به ویژه در حوز هایی نظیر مقابله با پاندمی ویروس کرونا و دیگر حوزه ها، همه و همه سبب شدند تا نخستین جلوه عینی انتقاد از حزب محافظه کار بریتانیا و رویه های شخصِ بوریس جانسون، خود را در قالب انتخابات شوراهای محلی بریتانیا و شکست سنگین حزب محافظه کار در قالب این انتخابات نشان دهد.

در این راستا، نتیجه این انتخابات عملا زنگ هشدار را در حزب محافظه کار به صدا درآورد و تنها اندکی بعد به اِعمال فشارهای قابل توجه به بوریس جانسون و البته در نهایت استعفای وی ختم شد. با این همه، اینطور به نظر می رسد که سه دسته عوامل و محرک های بنیادین را می توان به عنوان عوامل اصلی استعفای بوریس جانسون و سقوط سنگینِ موقعیت سیاسی(حتی در حزب محافظه کار بریتانیا) وی برشمرد.

یک: ابزاری بودنِ نخست وزیری بوریس جانسون برای ثروتمندان و رسانه های مطرح بریتانیایی
یکی از مهمترین ویژگی های روی کار آمدن بوریس جانسون به قدرت در سال 2019 به عنوان نخست وزیر بریتانیا این بود که نخست وزیریِ وی تا حد زیادی با حمایت های میلیونرهای بریتانیایی و همچنین غول های رسانه ای این کشور میسر شد. در واقع، به محض اینکه این گروه ها دریافتند که بوریس جانسون با روحیه پوپولیستی خود، که در ظاهر خودش را حامی طبقات کارگری و ضعیف معرفی می کند اما در باطن می تواند منافع طبقات ثروتمند و متنفذان بریتانیا را به خوبی به پیش برد، رساندنِ وی به کرسی قدرت را در دستورکار اصلی خود قرار دادند.

جالب اینکه تنها مدتی قبل از استعفای بوریس جانسون، مساله طرح رای عدم اعتماد به بوریس جانسون مطرح بود. دستورکاری که با حمایت قاطعِ 17 میلیونر بریتانیایی از وی و البته همراهی غول های رسانه ای بریتانیایی که در کنترل افرادی نظیر "رابرت مرداک" هستند، به جایی نرسید. از این رو، میلیونرهای بریتانیایی و جریان‌های رسانه ای بانفوذ این کشور، به محض اینکه دیدند که کارتِ بوریس جانسون برای آن ها سوخته و دیگر از کارایی سابق خود برخودار نیست( و تداوم حمایت آن ها از بوریس جانسون می تواند برایشان هزینه زا باشد)، عملا حذفِ وی از سازوکارهای قدرت را در دستورکار قرار دادند.

*پایگاه خبری میدل ایست آی در گزارشی تاکید می کند که میراث شوم بوریس جانسون با کناره گیری وی از قدرت همچنان باقی خواهد ماند و عرصه سیاست بریتانیا همچنان بازیچه دستِ میلیونرهای بریتانیایی و جریان‌ها و افراد رسانه ای متنفذ این کشور باقی خواهد ماند.

دو: تمام شدن کوپنِ نخست وزیری بوریس جانسون از منظر حزب محافظه کار
یکی دیگر از ویژگی هایی که در به قدرت رسیدن بوریس جانسون در سال 2019 نقش بسزایی داشت و اکنون عملا روند خروج وی از قدرت را نیز تسهیل کرد، این نکته بود که حزب مخافظه کار و الته چهره های پُرنفوذ سیاسی در پشت پرده قدرت بریتانیا، بوریس جانسون را گزینه ای مطلوب جهت پیشبرد دستورکار خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا(برگزیت) ارزیابی می کردند. از این رو وی را به قدرت رساندند و اتفاقا او نیز به خوبی این مساله را به پیش برد و آن را محقق کرد.

در این راستا، اکنون همین جریان ها، کارِ خود با بوریس جانسون را تمام شده می بینند و در صدد هستند تا برخی نارضایتی ها از اجرایی شدن برگزیت را، مستقیما به شخص بوریس جانسون و نَه سازوکارهای حزبی در بریتانیا مرتبط سازند و با اقدام خود در وادار کردن بوریس جانسون جهت خروج از صحنه قدرت سیاسی در بریتانیا نیز این پیام را به افکار عمومی برسانند که موافق عملکردهای وی نبوده اند. موضوعی که عملا به قربانی شدن بوریس جانسون توسط حزب محافظه کار و حامیان پیشین وی ختم شده است.  

از این رو، بوریس جاسون از دیدِ آن ها، نخست وزیری بود که پس از پیشبرد عمده دستورکارها و اولویت های مدِ نظر حزب محافظه کار و متنفذان بریتانیایی، دیگر کارایی خود را از دست داده و بازی با کارت وی نیز به امری پُرهزینه تبدیل شده است. در این راستا، استعفای دسته جمعی اعضای کابینه بوریس جانسون که در واقع عمدتا هم حزبی های وی هستند را نیز باید در همین راستا ارزیابی کرد و آن را نوعی کودتا علیه نخست وزیری بوریس جانسون دانست.

 

*نشریه وال استریت ژورنال در مقاله ای به ظهور و سقوط بوریس جانسون در عرصه قدرت سیاسی بریتانیا اشاره می کند و تاکید دارد که وی فردی بود که با شعارهایی خاص سرکار آمد اما عملا با فریبکاری، در نقطه مقابل همه آن ها قرار گرفت و به گونه ای دیگر رفتار کرد. این نشریه همچنین به این نکته اشاره می کند که حزب محافظه کار نیز تمام استفاده خود را از دوره نخست‌وزیری جانسون کرد و در نهایت او را در چهارچوب منافع حزب، به استعفا واداشت.

سه: مخالفت دستگاه سلطنت با تداوم نخست وزیری بوریس جانسون
بسیاری از ناظران و تحلیلگران که به بررسی و تحلیل مسائل مختلف در چهارچوب معادله سیاست و حکومت در بریتانیا می پردازند، همواره از نقش تشریفاتی ملکه و دستگاه سلطنت در عرصه معادلات سیاسی این کشور سخن می گویند. بااین حال، اینطور به نظر می رسد که این گزاره چندان هم با واقعیت های میدانی همخوانی ندارد. در این چهارچوب، اخیرا خبری دال بر این مساله منتشر شد که تنها اندکی قلب از استعفای نخست وزیر بریتانیا(بوریس جانسون)، وی تماس تلفنی را با ملکه انگلستان داشته و پس از آن، استعفای خود را(علی رغم میل باطنی) قطعی کرده است.

مساله ای که نشان می دهد ملکه بریتانیا نقشی فراتر از آنچه چهارچوب های تشریفاتی برای وی خوانده می شود را برای خود قائل است و در مواقع حساسِ اینچنینی از قدرت کنشگری بالایی نیز برخوردار است. از این رو، همانگونه که برخی تحلیلگران و جریان های سیاسی مستقل نیز گمانه زنی کرده اند، دستگاه سلطنت بریتانیا که از قدرت پشت پرده قابل ملاحظه ای در عرصه معادلات سیاسی این کشور برخوردار است، عملا تداوم نخست وزیری جانسون را در راستای منافع این کشور ندیده و وارد میدان شده و مهر تاییدی بر خروج بوریس جانسون از صحنه قدرت سیاسی بریتانیا زده است.

*پایگاه خبری-تحلیلی نشنال اینترسنت در گزارشی به این نکته اشاره می کند که بوریس جانسون با حضور در قدرت، عملا راهِ درست در زمینه حکمروایی را کنار گذاشت و رویه های نادرستی را در این رابطه در پیش گرفت. این پایگاه خبری همچنین به دخالت های احتمالی دستگاه سلطنت بریتانیا در کنار گذاشتن بوریس جانسون نیز اشاره کرده و تاکید نموده که دوره حضور وی در قدرت به دلیل سیاست های ناکارآمدش به پایان رسیده بود.